Skip to main content

Dossier: Duurzaamheid, een dijk van een ambitie

2013 BabelSalon: ‘Podium voor (Zaanse) jonge wetenschappers’

In november 2012 is de zesjarige BabelSalon-periode onder auspiciën van Ellie Lissenberg en Jaap Franse succesvol afgesloten. In 2013 hebben andere betrokkenen bij Babel als vervolg hierop drie BabelSalon bijeenkomsten ‘nieuwe stijl’ georganiseerd. Het Salonpodium bood ditmaal plaats aan jonge wetenschappers en onderzoekers met bij voorkeur Zaanse wortels. Het delen met het publiek van  hun verhaal – hun onderzoek en visie van actuele, of historisch wetenschappelijke, maatschappelijke en culturele thema’s en kwesties – stond hierbij centraal. Tevens werd de estafette werkvorm geïntroduceerd, waarbij de gastspreker binnen zijn/haar netwerk een gast zal voordragen voor de volgende  bijeenkomst. Deze nieuwe focus en werkvorm was dit jaar in een pilotfase. Mocht het concept Salon ‘nieuwe stijl’ aanslaan dan wordt deze in 2014 gecontinueerd.

De jonge Zaandamse wetenschapper drs. Lieke Lidewij Mulder (1986) beet het spits af. Lieke is PhD-student (een zgn. research doctoraat) aan het Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek (NIOZ).

Voor haar onderzoek is ze vaak op de wadplaten van de Waddenzee te vinden. Zij promoveert op de rol van bodemalgen in de fosfaatcyclus. Deze algen worden gegeten door piepkleine diertjes zoals zoöplankton, die weer gegeten worden door vissen en die weer door zeehonden (en mensen.) Zo’n dertig jaar geleden is fosfaat (o.a. ook een belangrijk bestanddeel in kunstmest) – om het milieu te sparen – bijna volledig verbannen uit de wasmiddelen. Daarmee kwam er ook veel minder fosfaat in de Waddenzee terecht. Maar deze verlaging zorgt volgens sommigen wel voor een drastische vermindering van ander leven. Wat betekent de fosfaatverlaging inmiddels voor de algen en voor diertjes die algen eten?

Vóór haar PhD studeerde Lieke ‘Earth Sciences’ aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), waar ze afstudeerde op de fosfaatcyclus en vergrassing in de Nederlandse duinen. In het kader van haar studie schreef ze samen met studiegenoot Sebastiaan de Vet een experimentvoorstel voor het Fly Your Thesis programma van de ESA.

Fascinatie voor begrijpen van veranderingen in de natuur begon in Zaanse weilanden
Aan het woord is Lieke Mulder:
´De Zaanse weilanden, daar ben ik opgegroeid en deze hebben in zekere zin bepaalt waar ik nu mee bezig ben. Dat was na zes jaar Zaanlands Lyceum nog niet zo duidelijk. Mijn probleem: ik vond alles leuk! De studie Beta-Gamma aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) bood uitkomst, door alle natuur- en geesteswetenschappen te combineren, leerden we dat vraagstukken altijd vroegen om een blik vanuit meerdere perspectieven. Dat geldt ook voor het promotie onderzoek waar ik nu mee bezig ben, waarvoor ik me overigens eerst specialiseerde in een master Fysische Geografie (UvA). Toen in de jaren tachtig het verboden werd fosfaat aan wasmiddelen toe te voegen had dit een onverwachte consequentie: een verlaagde visstand in de Waddenzee. Fosfaat is een belangrijke voedingsstof voor algen, die op hun beurt aan het begin van de voedselketen staan. Er wordt geopperd fosfaat in de Waddenzee te lozen, maar het probleem ligt iets complexer dan dat. Ik doe onderzoek aan het Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek (NIOZ)naar de gevolgen van fosfaat verminderingen, specifiek voor algen. Ik zie het als een uitdaging de natuur om ons heen en haar veranderingen te begrijpen, een fascinatie die begon in de Zaanse weilanden´.

Verslag BabelSalon – Lieke Lidewij

Beelden